Đề thi chọn học sinh giỏi môn Lịch sử Lớp 8 - Năm học 2015-2016 - Phòng GD và ĐT Lai Vung (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi chọn học sinh giỏi môn Lịch sử Lớp 8 - Năm học 2015-2016 - Phòng GD và ĐT Lai Vung (Có đáp án)

1. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8 HUYỆN LAI VUNG NĂM HỌC 2015 – 2016 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: LỊCH SỬ Thời gian làm bài: 150 phút Ngày thi: 13/06/2016 Họ và tên thí sinh: Số báo danh: Chữ ký của giám thị 1: Chữ ký của giám thị 2: NỘI DUNG ĐỀ THI (Đề thi có 02 trang, gồm 6 câu) Câu 1 (4,0 điểm). a) Nhà nước Văn Lang ra đời như thế nào? Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước Văn Lang. b) Kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền chủ động và độc đáo ở điểm nào? Vì sao nói trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938 là một chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta? Câu 2 (4,0 điểm). a) Sắp xếp lại các sự kiện chủ yếu của lịch sử Việt Nam cho tương ứng với các mốc thời gian trong bảng kê dưới đây: Thời gian Sự kiện Năm 1009 Nhà Lý mở khoa thi đầu tiên, Lê Văn Thịnh đỗ đầu. Năm 1010 Nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt. Năm 1042 Nhà Lý lập Văn miếu thờ Khổng Tử. Năm 1054 Nhà Lý ban hành bộ luật Hình thư. Năm 1070 Lý Công Uẩn lên ngôi, nhà Lý thành lập. Năm 1075 Lý Thái Tổ dời đô về Đại La, đổi tên thành Thăng Long. b) Nêu những nội dung cải cách của Hồ Quý Ly và tác dụng của nó? Câu 3 (2,0 điểm). Hãy kể tên các hiệp ước mà triều đình Huế đã kí với chính phủ Pháp từ năm 1858 đến năm 1884. Nhân dân ta có thái độ như thế nào khi triều đình Huế kí những hiệp ước trên?
2. Câu 4 (4,0 điểm). a) Phong trào Cần Vương nổ ra và phát triển như thế nào? b) Trình bày cuộc khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895). Vì sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương? Câu 5 (3,0 điểm). Trong thập niên 20 của thế kỷ XX, kinh tế Mĩ và Nhật Bản có những điểm gì giống và khác nhau? Để thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933, hai nước này đã có cách giải quyết khác nhau như thế nào? Câu 6 (3,0 điểm). Vì sao Chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945) bùng nổ? Em hãy nêu kết cục của Chiến tranh thế giới thứ hai. Trong bối cảnh thế giới hiện nay, bản thân em cần làm gì để góp phần bảo vệ hòa bình thế giới? HẾT Lưu ý: Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm.
3. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ THANG ĐIỂM HUYỆN LAI VUNG KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8 NĂM HỌC 2015 – 2016 Hướng dẫn chấm gồm 04 trang MÔN: LỊCH SỬ I. HƯỚNG DẪN CHUNG: 1. Học sinh làm bài không theo cách nêu trong hướng dẫn chấm nhưng đúng, chính xác, chặt chẽ thì cho đủ số điểm của câu đó. 2. Việc chi tiết hóa (nếu có) thang điểm trong hướng dẫn chấm phải đảm bảo không làm sai lệch hướng dẫn chấm và phải được thống nhất thực hiện trong tổ chấm thi. 3. Điểm toàn bài tính theo thang điểm 20, làm tròn số đến 0,25 điểm. II. HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ THANG ĐIỂM: Câu 1 (4,0 điểm) Nội dung Điểm a) Hoàn cảnh ra đời nhà nước Văn Lang: 0,5 - Các bộ lạc ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ luôn phải đấu tranh chống lại thiên nhiên và chống giặc ngoại xâm, giải quyết các xung đột giữa các bộ lạc với nhau. 0,25 - Cần thống nhất với nhau để đối phó với thiên nhiên và bảo vệ an ninh. 0,25 -> Từ những yêu cầu đó nhà nước Văn Lang ra đời. 1,0 b) Sự chủ động và độc đáo ở kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền: - Chủ động: Khi quân giặc còn chuẩn bị, Ông đã chủ động tổ 0,5 chức kháng chiến, cho quân lên rừng đẵn cây đẻo nhọn đầu, bịt sắt; cho quân mai phục hai bên bờ. - Độc đáo: Tạo trận địa cọc ngầm ở những nơi hiểm yếu và gần 0,5 cửa biển; dựa vào nước thuỷ triều lên xuống.
4. Nội dung Điểm * Trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938 là một chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta vì: - Chiến thắng Bạch Đằng đã đập tan mưu đồ xâm chiếm nước ta của bọn phong kiến Phương Bắc; kết thúc thời kì nghìn năm Bắc 0,5 thuộc. - Mở ra một thời kì mới - thời kì xây dựng và bảo vệ độc lập lâu dài của Tổ quốc. Khẳng định quyền làm chủ của nhân dân ta, tạo 0,5 niềm tin và niềm tự hào dân tộc sâu sắc. Câu 2 (4,0 điểm) Nội dung Điểm a) Thời gian Sự kiện Năm 1009 Lý Công Uẩn lên ngôi, nhà Lý thành lập. Năm 1010 Lý Thái Tổ dời đô về Đại La, đổi tên thành Thăng Long. 1,5 Năm 1042 Nhà Lý ban hành bộ luật Hình thư. (mỗi ý đúng Năm 1054 Nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt. 0,25) Năm 1070 Nhà Lý lập Văn miếu thờ Khổng Tử. Năm 1075 Nhà Lý mở khoa thi đầu tiên, Lê Văn Thịnh đỗ đầu b) Nội dung cải cách của Hồ Quý Ly: + Chính trị: Cải tổ hàng ngũ võ quan 0,5 + Kinh tế, tài chính; Phát hành tiền giấy, ban hành chính sách 0,5 hạn điền +Văn hóa, xã hội: Ban hành chính sách hạn nô, cho dịch sách 0,5 chữ Hán ra chữ Nôm + Quân sự: tăng cường củng cố quân sự, quốc phòng 0,5 -Tác dụng: Góp phần hạn chế tập trung ruộng đất của giai cấp 0,5 quý tộc địa chủ, làm suy yếu thế lực tôn thất nhà Trần Câu 3 (2,0 điểm) Nội dung Điểm * Tên các hiệp ước mà triều đình Huế đã ký với chính phủ Pháp 1,0 từ năm 1858 đến năm 1884: (Đúng - Hiệp ước Nhâm Tuất (1862) tên mỗi - Hiệp ước Giáp Tuất (1874) hiệp - Hiệp ước Hác-măng (1883) ước - Hiệp ước Pa-tơ-nôt (1884) 0,25)
5. Nội dung Điểm * Thái độ của nhân dân ta khi triều đình Huế kí các hiệp ước với chính phủ Pháp: - Nhân dân ta đã phản đối mạnh mẽ việc triều đình Huế kí các 0,5 hiệp ước đầu hàng, "quyết đánh cả Triều lẫn Tây" - Nhân dân ta không tuân thủ lệnh của triều đình, tiếp tục đẩy 0,5 mạnh kháng chiến chống thực dân Pháp Câu 4 (4,0 điểm) Nội dung Điểm * Phong trào Cần Vương: -13/7/1885 Tôn Thất Thuyết lấy danh nghĩa vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương, kêu gọi văn thân và nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước 0,5 - Diễn biến phong trào có thể chia thành hai giai đoạn: Giai đoạn 1885-1888 phong trào bùng nổ khắp cả nước, sôi động nhất là ở 1,0 Bắc Kì và Trung Kì. Giai đoạn 1888-1896, tuy vua Hàm Nghi đã bị bắt nhưng phong trào Cần Vương vẫn được duy trì và quy tụ thành những cuộc khởi nghĩa có quy mô lớn và trình độ tổ chức cao *Cuộc khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895): - Phạm vi hoạt động: Thanh – Nghệ - Tĩnh, Quãng Bình. 0,25 - Lãnh đạo: Phan Đình Phùng và Cao Thắng. 0,25 - 1885-1888, nghĩa quân lo tổ chức, huấn luyện xây dựng công 0,5 sự, rèn đúc vũ khí và tích trữ lương thực - 1888-1895, nghĩa quân dựa vào rừng núi đẩy lùi nhiều cuộc 0,5 hành quân càn quét của địch Sau đó Pháp bao vây tấn công căn cứ chính Ngàn Trươi, Phan Đình Phùng hi sinh, nghĩa quân tan rã, * Cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương vì: Đây là cuộc khởi nghĩa có quy mô lớn, địa bàn rộng, lãnh đạo 1,0 cuộc khởi nghĩa là các văn thân, thời gian tồn tại dài (10 năm), tính chất ác liệt, tổ chức chặt chẽ, tự chế tạo được vũ khí Câu 5 (3,0 điểm) Nội dung Điểm * Những điểm giống và khác nhau giữa kinh tế Mĩ và Nhật Bản trong thập niên 20 của thế kỷ XX - Giống nhau: cùng là nước thắng trận, thu được nhiều lợi, 0,5 không bị mất mát gì trong chiến tranh. - Khác nhau: + Kinh tế Mĩ phát triển cực kì nhanh chóng do cải tiến kĩ thuật, thực hiện phương pháp sản xuất dây chuyền, tăng cường 0,5 tốc độ bóc lột công nhân. + Kinh tế Nhật Bản phát triển không đều, mất cân đối (trong vòng mấy năm đầu) rồi lại lâm vào khủng hoảng, công nhân 0,5
6. Nội dung Điểm không có sự cải thiện, nông nghiệp trì trệ, lạc hậu, kinh tế phát triển chậm chạp, bấpbênh. * Những cách giải quyết khác nhau để thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 của Mĩ và Nhật Bản: - Mĩ giải quyết khủng hoảng bằng cải cách kinh tế, xã hội, thực hiện “Chính sách mới” của Ph.Ru-dơ-ven: bao gồm các biện 0,75 pháp nhằm giải quyết nạn thất nghiệp, nông nghiệp và ngân hàng với những quy định chặt chẽ, đặt dưới sự kiểm soát của Nhà nước. Nhà nước tăng cường vai trò trong việc cải tổ ngân hàng, tổ chức lại sản xuất, cứu trợ người thất nghiệp, tạo thêm nhiều việc làm mới và ổn định tình hình xã hội. - Nhật Bản giải quyết khủng hoảng bằng cách tăng cường chính sách quân sự hoá đất nước, đẩy mạnh việc tiến hành chiến tranh 0,75 xâm lược và bành chướng ra bên ngoài. Câu 6 (3,0 điểm) Nội dung Điểm * Chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945) bùng nổ vì: - Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, những mâu thuẫn về quyền 0,25 lợi, về thị trường và thuộc địa tiếp tục nảy sinh giữa các nước đế quốc. - Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 làm cho mâu đó 0,25 thêm sâu sắc. - Chủ nghĩa phát xít I-ta-li-a, Đức, Nhật Bản lên cầm quyền có ý 0,25 đồ gây chiến tranh chia lại thế giới. - Ngày 01/9/1939, phát xít Đức tấn công Ba Lan. Ngay sau đó 0,25 Anh, Pháp tuyên chiến với Đức. Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ. * Kết cục của chiến tranh thế giới thứ hai: - Chiến tranh thế giới thứ hai là cuộc chiến tranh gây những tổn 0,5 thất lớn nhất về người và của trong lịch sử nhân loại. - Chiến tranh kết thúc với sự thất bại hoàn toàn của chủ nghĩa phát xít và dẫn đến những biến đổi căn bản của tình hình thế 0,5 giới. * Bản thân em cần làm gì để góp phần bảo vệ hòa bình thế giới? - Bản thân tích cực học tập, yêu tự do, bảo vệ hòa bình, có tinh 1,0 thân chống chiến tranh, chống khủng bố, chống mâu thuẫn sắc tộc . Hết