Đề thi học sinh giỏi cấp huyện môn Địa lí Lớp 9 - Năm học 2022-2023 - Phòng GD và ĐT Krông Ana (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi học sinh giỏi cấp huyện môn Địa lí Lớp 9 - Năm học 2022-2023 - Phòng GD và ĐT Krông Ana (Có đáp án)

1. PHÒNG GD & ĐT HUYỆN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN KRÔNG ANA NĂM HỌC: 2022-2023 MÔN: ĐỊA LÝ 9 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Thời gian: 150 phút( Không kể thời gian giao đề) Ngày thi: 29/10/2022 Câu 1(2,0 điểm). a) Nếu Trái Đất không có vận động tự quay quanh trục hoặc quay với tốc độ chậm hơn thì chế độ nhiệt trên Trái Đất sẽ ra sao? b) An sống ở Hà Nội và có bạn sống ở thành phố Xao Pao-lô (Bra-xin). Vào lúc 11 giờ trưa, sau khi đi học về, An định gọi điện cho bạn để nói chuyện. Bố khuyên An không nên gọi vào giờ này. Theo em, tại sao bố lại khuyên An như vậy? Câu 2 (2,0 điểm). a) Trên bản đồ A có tỉ lệ 1: 8.000.000 người ta đo được độ dài của sông là 5 cm. Cho biết chiều dài thực tế của sông đó là bao nhiêu km ? b) Khoảng cách từ thành phố A đến thành phố B là 300 km, khoảng cách giữa hai thành phố đó trên bản đồ đo được 30cm. Vậy bản đồ đó có tỷ lệ bao nhiêu? Câu 3 (4,5 điểm). a) Nước ta có bao nhiêu huyện đảo? Kể tên các huyện đảo và cho biết thuộc tỉnh nào? b) Chứng minh sông ngòi nước ta phản ánh cấu trúc địa hình và nhịp điệu mùa của khí hậu? Câu 4 (5,5 điểm): Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, hãy: a) Hãy phân tích những điều kiện thuận lợi đối với sự phát triển cây công nghiệp lâu năm ở nước ta? b) Tại sao việc phát triển các vùng chuyên canh cây công nghiệp phải gắn với công nghiệp chế biến là một phương hướng trong chiến lược phát triển nông nghiệp ở nước ta? Câu 5 (6,0 điểm) Cho bảng số liệu sau: Sản lượng thủy sản nước ta, giai đoạn 2010-2019 (Đơn vị: Nghìn tấn) Năm Tổng số Khai thác Nuôi trồng 2010 5142,7 2414,4 2728,3 2012 5820,7 2705,4 3115,3 2014 6333,2 2920,4 3412,8 2018 7769,1 3606,3 4162,8 2019 8268,2 3777,7 4490,5 (Nguồn: Niên giám thống kê Việt Nam) a) Hãy vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện sự thay đổi cơ cấu thủy sản khai thác và nuôi trồng ở nước ta giai đoạn 2010-2019.
2. b) Nhận xét tình hình sản lượng thủy sản ở nước ta giai đoạn trên. c) Tại sao việc đẩy mạnh nuôi trồng và đánh bắt thủy sản có ý nghĩa quan trọng trong sản xuất lương thực, thực phẩm? Hết Thí sinh được sử dụng Át Lát Địa Lý Việt Nam sản xuất năm 2013 trở lại đây Họ và tên học sinh: Trường: Chữ ký giám thi 1 Chữ ký giám thị 2
3. PHÒNG GD & ĐT HUYỆN KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN KRÔNG ANA Môn: Địa lí, lớp 9 Năm học 2022-2023 ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Nội dung Điểm Câu a) Do Trái Đất chuyển động quanh trục nên bề mặt Trái Đất có hiện tượng ngày và đêm kế tiếp nhau. Hiện tượng ngày đêm kế tiếp nhau có ý nghĩa rất lớn đối với khí hậu và sự sống trên Trái Đất. - Do vận động tự quay tương đối nhanh nên ngày và đêm trên Trái Đất đều ngắn, làm cho bề mặt ban ngày không quá nóng, đêm không quá lạnh, nhiệt độ khá điều hoà, thuận lợi cho sự sống trên Trái Đất tồn tại và 1,0 Câu 1 phát triển. - Nếu Trái Đất không có vận động tự quay hoặc quay với tốc độ chậm thì ( 2,0 đ) chế độ nhiệt trên Trái Đất sẽ thay đổi là ngày quá nóng, đêm quá lạnh, nhiệt độ trên Trái Đất không điều hoà, thất thường sẽ gây hại cho sự sống, thậm chí tiêu diệt sự sống của mọi sinh vật trên Trái Đất. b) Bố An khuyên An không gọi điện cho bạn vì: Xao Pao-lô ( Bra- xin) thuộc khu vực giờ (-3), nên khi ở Hà Nội là 11 giờ trưa thì Xao Pao- lô (Bra-xin) là 0 giờ sáng. Lúc đó bạn của An đang 1,0 là giờ ngủ, vì vậy An không nên gọi điện nói chuyện a) Chiều dài trên thực tế của con sông đó là : 5 x 8.000.000 cm = 40.000.000 cm = 400 (km) 1,0 Câu 2 (2,0 đ) b) Đổi 300 km = 30000000 cm; 30.000.000 cm: 30cm = 1.000.000 ( Bản đồ Việt Nam này có tỉ lệ là 1: 1.000.000 ) 1,0 a) Nước ta có 12 huyện đảo: Vân Đồn, Cô Tô ( Quảng Ninh), Cát Hải, 1,5 Bach Long Vĩ ( Hải Phòng), Cồn Cỏ (Quảng Trị), Hoàng Sa (Đà Nẵng), Lí Sơn ( Quảng Ngãi), Trường Sa ( Khánh Hòa), Phú Quý ( Bình Thuận), Câu 3 Côn Đảo( Bà Rịa-Vũng Tàu), Phú Quốc, Kiên Hải ( Kiên Giang) (4,5 đ) b) Chứng minh sông ngòi nước ta phản ánh cấu trúc địa hình và nhịp điệu mùa của khí hậu? - Mạng lưới sông ngòi phản ánh cấu trúc địa hình: 1,5 + Địa hình ¾ diện tích là đồi núi nên sông ngòi nước ta mang đặc điểm của sông ngòi miền núi: ngắn, dốc, nhiều thác ghềnh, lòng sông hẹp nước chảy xiết. Ở đồng bằng lòng sông mở rộng nước chảy êm đềm. + Hướng nghiêng địa hình cao ở Tây Bắc thấp dần về Đông Nam nên sông ngòi nước ta chủ yếu chảy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam: sông Đà, sông Hồng, sông Mã, sông Tiền, sông Hậu Ngoài ra địa hình nước
4. ta có hướng vòng cung nên sông ngòi nước ta còn chảy theo hướng vòng cung: sông Lô, sông Gâm, sông Cầu, sông Thương, sông Lục Nam + Ở miền Trung do địa hình cao ở phía Tây thấp dần về phía Đông nên sông ngòi chảy theo hướng Tây- Đông: sông Bến Hải, sông Thu Bồn + Địa hình nước ta bị chia cắt phức tạp, độ dốc lớn vì vậy tốc độ bào mòn nhanh làm cho sông ngòi nước ta bị chia cắt phức tạp, hàm lượng phù sa lớn. 1.5 - Mạng lưới sông ngòi phản ánh nhịp điệu mùa của khí hậu: + Do mưa nhiều, mưa rào tập trung vào một thời gian ngắn làm xói mòn địa hình, tạo ra nhiều sông ngòi. + Khí hậu chia làm hai mùa: mùa mưa và mùa khô, tuy mùa mưa dài ngắn khác nhau, có sự chênh lệch giữa miền này và miền khác, song mọi nơi đều có mùa lũ và mùa cạn tương phản rõ rệt. Mùa mưa nước sông lớn chiếm 78 ->80% lượng nước cả năm, mùa khô nước cạn chiếm 20->22% lượng nước cả năm. + Thời gian mùa mưa giữa các miền trong cả nước có sự khác nhau, vì vậy mùa lũa trên các sông cũng có sự khác biệt. Ở miền Bắc lũ tới sớm từ tháng 6,7,8; miền Trung mưa vào cuối thu đầu đông nên mùa lũ đến muộn tháng 10,11,12; miền Nam lũ vào tháng 9, 10. + Ở miền Bắc chế độ mưa thất thường, mùa hè mưa nhiều, mùa đông mưa ít nên chế độ nước sông thất thường. Ở miền Nam khí hậu cận xích đạo nên chế độ nước sông khá điều hòa. a) Phân tích những điều kiện thuận lợi đối với sự phát triển cây công nghiệp lâu năm ở nước ta? * Điều kiện tự nhiên: 2,0 - Địa hình : ¾ là đồi núi là địa bàn trồng cây công nghiệp lâu năm, hình thành vùng chuyên canh kết hợp bảo vệ môi trường - Đất: diện tích lớn, có nhiều loại thích hợp cho việc phát triển của cây công nghiệp lâu năm, khả năng mở rộng diện tích còn nhiều + Đất feralit trên đá badan và đá macma: phân bố tập trung ở Tây Nguyên, rất thuận lợi cho việc phát triển của cây công nghiệp lâu năm, đặc biệt là cây cà phê . + Đất feralít phát triển trên các loại đá khác: phân bố rộng khắp trên toàn bộ các vùng đồi núi ở nước ta, có thể phát triển các cây công nghiệp lâu năm như: Chè, hồ tiêu, điều + Đất xám trên phù sa cổ: tập trung ở Đông Nam Bộ và rải rác ở Tây Câu 4 Nguyên thuận lợi trồng cây cao su (6,0 đ) - Nguồn nước: dồi dào, từ các sông, hồ cung cấp nước tưới cho cây, đặc biệt là mùa khô. - Khí hậu: Nhiệt đới gió mùa, nắng lắm mưa nhiều thuận lợi cho cây trồng phát triển, phân hóa từ Bắc đến Nam và phân hóa theo độ cao nên
5. có thể trồng được nhiều loại cây công nghiệp lâu năm. * Điều kiện kinh tế - xã hội: 1,5 - Dân cư đông, lao động dồi dào và có nhiều kinh nghiệm trong việc trồng cây công nghiệp - Nguồn lương thực ngày càng được đảm bảo, tạo điều kiện để ổn định và mở rộng diện tích trồng cây công nghiệp lâu năm - Công nghiệp chế biến ngày càng phát triển mạnh - Thị trường ngày càng mở rộng - Nhà nước có các chính sách đầu tư phát triển cây công nghiệp của Nhà nước b) Phát triển các vùng chuyên canh cây công nghiệp phải gắn với 2,0 công nghiệp chế biến vì: - Giảm giá cước vận chuyển, tiêu thụ kịp thời nguồn nguyên liệu, đảm bảo chất lượng sản phẩm cây công nghiệp - Nâng cao giá trị hàng hóa, hạ giá thành sản phẩm, tạo điều kiện cho sản phẩm cây công nghiệp nước ta xâm nhập thị trường thế giới - Việc hình thành các xí nghiệp nông- công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các vùng chuyên canh cây công nghiệp a)Vẽ biểu đồ: * Xử lí số liệu: Sự thay đổi cơ cấu thủy sản khai thác và nuôi trồng nước 0.5 ta giai đoạn 2010-2019 (Đơn vị: %) Chia ra Năm Tổng số Khai thác Nuôi trồng 2010 100 46,9 53,1 5 (6,0đ) 2012 100 46,8 53,2 2014 100 46,1 53,9 2018 100 46,4 53,6 2019 100 45,7 54,3 *Vẽ biểu đồ miền đúng, có tên biểu đồ và bảng chú giải 2,0 ( Trường hợp HS vẽ biểu đồ khác không cho điểm) b) Nhận xét: 1,5 - Từ năm 2010-2019 sản lượng thủy sản đều tăng nhanh nhưng tăng không đều: + Tổng sản lượng thủy sản tăng (dẫn chứng) + Sản lượng thủy sản khai thác tăng (dẫn chứng) + Sản lượng thủy sản nuôi trồng tăng (dẫn chứng)
6. - Từ năm 2010-2019 sản lượng nuôi trồng cao hơn khai thác (dẫn chứng ) - Sản lượng nuôi trồng có tốc độ tăng nhanh hơn khai thác và tổng sản lượng thủy sản cả nước (dẫn chứng ) - Tỉ trọng nuôi trồng tăng liên tục (dẫn chứng ) - Tỉ trọng khai thác có xu hướng giảm (dẫn chứng ) ( Trường hợp HS không lấy dẫn chứng chỉ cho ½ số điểm) c) Ý nghĩa: 2, 0 - Bổ sung nguồn đạm động vật trong cơ cấu bữa ăn - Góp phần sử dụng hợp lý tài nguyên - Tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động - Góp phần đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp, chuyển dịch sử dụng lao động nông thôn, tạo nguồn nguyên liệu cho các ngành công nghiệpchế biến lương thực, thực phẩm, tạo ra nguồn hàng xuất khẩu quan trọng