Đề thi Olympic 10-3 lần 3 môn Giáo dục công dân Lớp 10 - Trường THPT Lê Hữu Trác (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi Olympic 10-3 lần 3 môn Giáo dục công dân Lớp 10 - Trường THPT Lê Hữu Trác (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH ĐĂK LĂK TRƯỜNG THPT LÊ HỮU TRÁC KỲ THI OLYMPIC TRUYỀN THỐNG 10-3 LẦN THỨ III ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ MÔN: GDCD - LỚP 10
2. ĐỀ VÀ ĐÁP ÁN GDCD 10 Câu 1: Thế nào là thế giới quan duy vật và phương pháp luận biện chứng? Vai trò của thế giới quan duy vật đối với đời sống như thế nào? Bằng những kiến thức đã học và những hiểu biết thực tế, em phân tích các yếu tố duy vật, duy tâm trong các câu dẫn sau: “Sống chết có mệnh, giàu sang do trời” ; “Trời cho hơn lo làm”. Từ đó em hãy rút ra bài học cho bản thân? (5đ) Câu ý Nội dung cần đạt Điểm 1 1 Thế giới quan duy vật cho rằng: giữa vật chất và ý thức, thì vật 1đ chất là cái có trước, vật chất quyết định ý thức. Thế giới vật chất tồn tại khách quan độc lập với ý thức của con người. 2 Phương pháp luận biện chứng: là xem xét sự vật, hiện tượng 1đ trong sự ràng buột lẫn nhau giữa chúng và trong sự vận động phát triển không ngừng giữa chúng. 3 Vai trò thế giới quan duy vật đối với đời sống: cung cấp thế giới 1đ quan khoa học và phương pháp luận đúng đắn cho các ngành khoa học khác và đời sống con người. trên sơ sở đó góp phần thúc đẩy sự phát triển khoa học và nâng cao vai trò của con người đối với giới tự nhiên. 4 Yếu tố duy vật ở các câu đó là: sống, chết, giàu sang, làm. 0,5đ Yếu tố duy tâm là: Mệnh, trời. 0,5đ. Nêu ý nghĩa của các câu và bài học cho bản thân: những câu đó 1đ là tư tưởng duy tâm, mê tín gây ra tâm lý ỷ lại, bất cần đời, làm nhụt ý chí phấn đấu nơi con người. Hãy thay đổi cuộc sống của mình theo chiều hướng tích cực, dựa trên tư tưởng biện chứng khoa học có tính trực quan, sống phải cố gắng phấn đấu hết mình mới giỏi dang, thành công được Câu 2: Thế nào là phủ định biện chứng? Nêu vài ví dụ về phủ định biện chứng? chúng ta phải luôn đổi mới phương pháp học tập, theo em đấy có phải là yêu cầu của phủ định biện chứng không? Tại sao? Hãy nhận xét sự phủ định biện chứng trong việc cưới xin ở nước ta hiện nay? (4đ) Câu ý Nội dung cần đạt Điểm 2 1 Phủ định biện chứng:là phủ định diễn ra do sự phát triển của bản 1đ thân sự vật, hiện tượng, có kế thừa những yếu tố tích cực của sự vật, hiện tượng cũ để phát triển thành sự vật, hiện tượng mới. 2 Ví dụ: - Quả trứng được gà mẹ Ấp ủ nở thành gà con -> gà con 0,25đ. phủ định sự tồn tại của quả trứng. - Ở Việt Nam Chế độ xã hội chủ nghĩa ra đời phủ định sự 0,25đ tồn tại của chế độ Phong kiến. 3 Đổi mới phương pháp học tập là đúng với yêu cầu của phủ định 0,5đ biện chứng.
3. Vì: mỗi môn học đều có phương pháp học tập khác nhau, các giai 1đ đoạn khác nhau cũng cần có cách học khác nhau, nên chúng ta phải đổi mới phương pháp học tậpđể phù hợp với từng môn, từng giai đoạn học tập nhằm tiếp thu những kiến thức có hiệu quả hơn. Có phương pháp học mới nhưng cũng không quên các phương pháp học tập truyền thống mà phải biết kết hợp cả 2 nhằm làm cho việc học tốt như thế chúng ta mới thành công được 4 Nhận xét biểu hiện của phủ định biện chứng trong cưới xin ở 1đ nước ta hiện nay: Cưới xin là 1 tập tục truyền thống có từ lâu đời ở nước ta nay vẫn được duy trì và tiếp tục phát triển. đó là đặc tính kế thừa của phủ định biện chứng. Lễ cưới nên tổ chức trang trọng vui vẻ và tiết kiệm, không nên phô trương linh đình gây tốn kếm tiền của thời gian, sức khỏe của người thân. Nên bỏ bớt các hủ tục lạc hậu . Câu 3: Đạo đức là gì? Thế nào là người có đạo đức? Nêu vài việc làm của em thể hiện là người có đạo đức? Trong xã hội ta hiện nay có một số người sống theo kiểu “ Đèn nhà ai nhà nấy rạng”, “Gà nhà ai gáy nhà nấy” em có nhận xét gì về cách sống này? (4đ) Câu ý Nội dung cần đạt Điểm 3 1 Khái niệm đạo đức: là hệ thống các quy tắc chuẩn mực xã hội là 1đ nhờ đó con người tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng và của xã hội. 2 Người có đạo đức là người tự biết điều chỉnh hành vi của mình 0,75đ cho phù hợp với lợi ích của công đồng và xã hội. Việc là của em: - Em tiết kiệm tiền ăn sáng giúp cho bạn Hằng có tiền nộp học 0,25đ phí. - Em đã dẫn cụ già qua đường đúng cách 0,25đ. - Em góp tiền ủng hộ người nghèo . 0,25đ 3 - Quan niệm: “Đèn nhà ai rạng nhà nấy” “ Gà nhà ai gáy nhà 1,0 đ nấy”. Đây là muốn ám chỉ những người sống ích kỉ, hẹp hòi, chỉ biết đến mình chữ không quan tâm đến người xung quanh, chỉ lo cho sự sung túc của gia đình mình chữ không quan tâm đến các gia đình xung quanh. Đây là lối sống đáng phê phán.nó khiến cho nhiều mối quan hệ bị rạn nứt đổ vỡ, quan điểm sống ấy là thiếu ý thức cộng đồng, trong những trường hợp nhất định cách sống ấy sẽ gây ra 1 số hậu quả không tốt cho xã hội và chính bản thân người đó. Bởi vậy sống trong cộng đồng trong xã hội chúng ta phải biết 0,5đ quan tâm chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau, đặc biệt là giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình. Nếu chúng ta ích kỉ thì sẽ bị xã hội tẩy chay.
4. Câu 4: Thế nào là tình yêu chân chính? Tình yêu chân chính có vai trò gì đối với con người? Em có đồng ý với những điều nên tránh trong tình yêu được nêu trong bài học Tình yêu- Hôn Nhân, Gia đình không? Vì sao? Em có thêm điều gì bổ sung vào những điều nên tránh trong tình yêu không? (4đ) Câu ý Nội dung cần đạt Điểm 4 1 Tình yêu chân chính là tình yêu trong sáng, lành mạnh phủ hợp 0.5đ với chuẩn mực đạo đức tiến bộ của xã hội. 2 Vai trò của tình yêu chân chính: làm cho con người trưởng thành 1đ và hoàn thiện hơn, vì tình yêu chân chính là động lực mạnh mẽ để các cá nhân tự vươn lên và hoàn thiện bản thân 3 Em đồng ý với những điều nên tránh trong tình yêu là không nên 0,5đ yêu quá sớm; Không yêu cùng lúc nhiều người, không vụ lợi trong tình yêu; Không quan hệ tình dục trước hôn nhân 4 Giải thích: 0,5đ - không nên yêu sớm 15- 17 tuổi vì đây là tuổi hoàn thiện bản thân, chưa ổn định về nhận thức, chưa thực sự trưởng thành, yêu sớm sẽ sao nhãnh việc học tập. đồng thời đay là tuổi chưa tự tạo ra của cải vật chất, còn ăn bám phụ thuộc vào bố mẹ, chúng ta chưa tự chịu trách nhiệm trước những việc làm của bản thân. - Không yêu cùng lúc nhiều người vì tình yêu là tình cảm đẹp đẽ 0,5đ thiêng liêng của con người không nên đùa cợt với tình yêu, mà cần phải suy nghĩ chín chắn - Không quan hệ tình dục trước hôn nhân vì nó có thể mang lại 0,5đ những hậu quả xấu như mang thai ngoài ý muốn tác động xấu đến bản thân, gia đình. Hiện tượng nạo phá thai ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản sau này và đó là điều trái với đạo đức, quan hệ tình dục không an toàn gây ra các bệnh như AIDS, lậu, giang mai 5 Em bổ sung những điều nên tránh trong tình yêu là: 0,5đ - Không nên yêu cầu được biết mọi thứ của người mình yêu. - Không nên bắt người mình yêu sống theo cách của mình. - Không nên tranh cãi với người yêu để được cái mình muốn mà tranh cãi là để hiểu rõ hơn về nhau. -
5. Câu 5: Em hãy giải thích quan niệm: “Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô”. Em thấy quan niệm này có phù hợp không? Vì sao? Quan niêm đó gây nên hậu quả gì? Nêu 1 số giải pháp khắc phục? (3đ) Câu ý Nội dung cần đạt Điểm 5 1 - Quan niệm : “Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô” nghĩa là 1 0.5đ đứa con trai cũng là có con, còn 10 đứa con gái cũng coi như không con 2 - Tư tưởng trọng nam khinh nữ trong xã hội phong kiến và bây 0.5đ giờ vẫn còn tồn tại ở 1 số nơi, 1 số người, 1 số gia đình. 3 - Hậu quả: đè nặng lên vai của người phụ nữ, gây tổn hại về tinh thần, thể chất người vợ, và không ít những đứa trẻ cũng bị hệ lụy 1đ từ quan điểm này. Trong xã hội dẫn đến sự chênh lệch về giới tính nghiêm trọng giữa nam và nữ. Sự chênh lệch giới tính nếu không có biện pháp sẽ có tác động nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống xã hội mà cụ thể nhất là ảnh hưởng đến hạnh phúc cá nhân như không có đối tượng để kết hôn. Và từ đây là nguồn cơn cho nhiều loại hình tội phạm như buôn bán người, tệ mại dâm và nhiều tệ nạn khác. Điển hình như Trung quốc và Hàn quốc đang phải đối mặt. 4 - Con nào cũng là con, miễn sao nuôi dạy cho tốt, trở thành người 1đ có ích cho xã hội mới là điều quan trọng trên hết. vì vậy mỗi chúng ta phải nhận thức ra điều đó, nên tuyên truyền giáo dục, vận động, để nâng cao nhận thức của người dân về vấn đề dân số, khắc phục tư tưởng trọng nam khinh nữ; nhà nước ta cần đầu tư đúng mức tranh thủ các nguồn lực, thực hiện xã hội hóa công tác dân số