Đề thi Olympic 10-3 lần 3 môn Giáo dục công dân Lớp 10 - Trường THPT Nguyễn Công Trứ (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi Olympic 10-3 lần 3 môn Giáo dục công dân Lớp 10 - Trường THPT Nguyễn Công Trứ (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH ĐẮK LẮK TRƯỜNG THPT NGUYỄN CÔNG TRỨ KÌ THI OLYMPIC 10-3 LẦN III ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ MÔN: GDCD LỚP 10
2. Câu 1. Thế nào là chất và lượng của sự vật, hiện tượng? Cho ví dụ? Sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau như thế nào? Đáp án câu 1. * Chất: - Là những thuộc tính cơ bản, vốn có của sự vật, hiện tượng, tiêu biểu cho sự vật và hiện tượng đó, phân biệt nó với các sự vật và hiện tượng khác. -Ví dụ: Học sinh tự cho * Lượng: - Là những thuộc tính cơ bản, vốn có của sự vật, hiện tượng biểu thị trình độ phát triển (cao, thấp), quy mô (lớn, nhỏ), tốc độ vận động (nhanh, chậm), số lượng (ít, nhiều) của sự vật và hiện tượng. - Ví dụ: học sinh tự cho * Sự khác nhau giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất: - Sự biến đổi về lượng diễn ra một thường xuyên, không ổn định. - Sự biến đổi về chất diễn ra chậm, ổn định Câu 2. Thế nào là phủ định biện chứng và phủ định siêu hình? Điểm giống nhau và khác nhau giữa phủ định biện chứng và phủ định siêu hình là gì? Trong học tập cần phải thực hiện yêu cầu của phủ định biện chứng như thế nào để ngày càng tiến bộ? Đáp án câu 2. a) Khái niệm - Phủ định biện chứng là sự phủ định được diễn ra do sự phát triển của bản thân sự vật và hiện tượng, có kế thừa những yếu tố tích cực của sự vật và hiện tượng cũ để phát triển sự vật và hiện tượng mới. - Phủ định siêu hình là sự phủ định được diễn ra do sự can thiệp, sự tác đông từ bên ngoài, cản trở hoặc xóa bỏ sự tồn tại và phát triển tự nhiên của sự vật. b) Điểm giống nhau, khác nhau * Giống: Xóa bỏ sự tồn tại của sự vật, hiện tượng * Khác: -Phủ định siêu hình: + Diễn ra do sự can thiệp, tác động từ bên ngoài
3. + xóa bỏ sự tồn tại tự nhiên của sự vật + sự vật, hiện tượng sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn, không tạo ra và không liên quan đến sự vật mới. - Phủ định biện chứng: + Diễn ra dọ sự phát triển trong bản thân sự vật, hiện tượng. + Không xóa bỏ sự tồn tại và phát triển tự nhiên của sự vật. + Sự vật sẽ không bị xóa bỏ hoàn toàn, là cơ sở cho sự xuất hiện của sự vật mới và sẽ tiếp tục tồn tại và phát triển trong sự vật mới. c) Trong học tập cần thực hiện yêu cầu của phủ định biện chứng là: +Luôn tìm tòi, áp dụng, đổi mới phương pháp học tập mới hiệu quả, khoa học hơn để thay thế cho các phương pháp học không hiệu quả hoặc hiệu quả không cao trướcđây. Câu 3. Hãy phân biệt hôn nhân và kết hôn? Nội dung của chế độ hôn nhân ở nước ta hiện nay? Theo em, điểm khác biệt lớn nhất của chế độ hôn nhân hiện nay ở nước ta với chế độ hôn nhân trong xã hội phong kiến trước đây là gì? Đáp án câu 3. a) Phân biệt - Hôn nhân: Là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi đã kết hôn. - Kết hôn: Là việc xác lập quan hệ vợ chồng theo quy định của pháp luật ( đăng kí kết hôn) b) Nội dung của chế độ hôn nhân ở nước ta hiện nay - Hôn nhân tự nguyện và tiến bộ: + Là hôn nhân dựa trên tình yêu chân chính + cá nhân được tự do kết hôn theo luật định. +Hôn nhân được đảm bảo về mặt pháp lí ( phải đăng kí kết hôn). + Có quyền tự do li hôn. - Hôn nhân một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng: + Hôn nhân một vợ một chồng vì tình yêu không thể chia sẻ đượcvì vậy vợ chồng phải chung thủy, yêu thương và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
4. + Bình đẳng trong quan hệ vợ chồng là một nguyên tắc cơ bản trong chế độ hôn nhân ở nước ta hiện nay. + Vợ chồng có nghĩa vụ và quyền lợi, quyền hạn ngang nhau trong mọi mặt của đời sống gia đình. c) Điểm khác biệt lớn nhất . - Hôn nhân tự nguyện - Quan hệ giữa vợ và chồng bình đẳng. Câu 4. Lương tâm là gì? Lương tâm tồn tại ở những trạng thái cơ bản nào và ý nghĩa của từng trạng thái đối với mỗi cá nhân? Vì sao người có lương tâm được xã hội đánh giá cao? Đáp án câu 4. a) Lương tâm là năng lực tự đánh giá và điều chỉnh hành vi đạo đức của bản thân trong mối quan hệ với người khác và xã hội. b) Các trạng thái cơ bản của lương tâm và ý nghĩa * Trạng thái thanh thản: Là khi cá nhân cảm thấy hài lòng, thỏa mãn với chính mình, có những thái độ, hành vi phù hợp với các quy tắc, chuẩn mực đạo đức của xã hội. Ý nghĩa: Giúp con người tự tin hơn vào bản thân, giúp họ ngày càng sống đẹp, lành mạnh hơn, có ích hơn. * Trạng thái cắn rứt lương tâm: Là khi cá nhân cảm thấy ăn năn, hối hận, xấu hổ, day rứt khi bản thân có những hành vi sai lầm, vi phạm các chuẩn mực đạo đức của xã hội. Ý nghĩa: giúp cá nhân điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với yêu cầu cảu xã hội. c) Vì sao người có lương tâm được xã hội đánh giá cao? Vì người có lương tâm là người có đạo đức. Lương tâm dù ở trạng thái nào cũng có giá trị điều chỉnh hành vi của cá nhân theo hướng tích cực, lành mạnh. Câu 5. Cho tình huống sau: Thầy giáo đặt trước các bạn một viên gạch và một viên ngói rồi thầy hỏi: “ Theo các em, viên gạch và viên ngói này có khác nhau về chất không, tại sao?” bạn Đạt nhanh nhảu giơ tay: “ Thưa thầy! Viên gạch và viên ngói này hoàn toàn giống nhau về chất, vì chúng đều là đất nung ạ”.
5. Trong tình huống trên, theo em bạn Đạt đã trả lời đúng hay sai? Tại sao? Sau khi học xong bài 5 “ Cách thức vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng” , em có rút ra được bài học gì cho bản thân? Đáp án câu 5. a) Trong tình huống trên, bạn Đạt trả lời sai. Vì bạn đã nhầm giữa “chất” theo nghĩa của Triết học ( thuộc tính) với “ cất” theo cách hiểu thông thường ( chất liệu). Mặc dù gạch và ngói đều được tạo ra từ một chất liệu là đất nung nhưng thuộc tính của chúng lại khác nhau. b) Bài học : Trong học tập và cuộc sống phải biết rèn luyện tính chăm chỉ, kiên trì, trau dồi tích lũy kiến thức ( lượng đổi) nhất định sẽ có ngày kết quả học tập sẽ cao hơn, học giỏi hơn ( chất đổi) không coi thường việc nhỏ, tránh nôn nóng, “ đốt cháy giai đoạn” HẾT